Σύνδεσμος Οικογενειακής Διαμεσολάβησης Κύπρου

Κατά την διεξαγωγή διαμεσολάβησης, ο διαμεσολαβητής τα καθήκοντά του με επιμέλεια, ανεξαρτησία και αμεροληψία, κατά τρόπο κατάλληλο και αποτελεσματικό, ανεξαρτήτως της ιδιότητάς του ή του επαγγέλματός του και ανεξαρτήτως του τρόπου με τον οποίο ορίστηκε ή ανέλαβε να διεξαγάγει την εν λόγω διαμεσολάβηση και δεν υπόκειται στον έλεγχο ούτε ακολουθεί τις οδηγίες οποιουδήποτε προσώπου ή αρχής.

Σύμφωνα με το άρθρο 10 του Νόμου, τα καθήκοντα του διαμεσολαβητή σε Οικογενειακές Διαφορές περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

(α) Eνεργεί σύμφωνα με τις αρχές που διέπουν τη διαδικασία της διαμεσολάβησης, όπως αυτές καθορίζονται στο άρθρο 5 και στον Κώδικα Δεοντολογίας, που εκδίδεται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 45,

(β) Ενεργεί με αμεροληψία καθόσον αφορά τα μέρη,

(γ) Είναι ουδέτερος, καθόσον αφορά το αποτέλεσμα της διαμεσολάβησης,

(δ) Σέβεται τις απόψεις των μερών και διασφαλίζει την ισορροπία ισχύος των διαπραγματευτικών τους θέσεων,

(ε) Διασφαλίζει την ιδιωτική και εμπιστευτική φύση της διαμεσολάβησης και ειδικότερα των συζητήσεων που λαμβάνουν χώρα σε αυτή και μεριμνά, ώστε να μην αποκαλύπτεται οτιδήποτε αναφέρεται στο πλαίσιο της διαμεσολάβησης, εκτός όπως προβλέπεται στην παράγραφο (στ) του παρόντος άρθρου και στα άρθρα 27 και 28,

(στ) Ενημερώνει τα μέρη ότι δηλώσεις που γίνονται κατά τη διαδικασία διαμεσολάβησης από τις οποίες διαφαίνεται ότι οποιοδήποτε πρόσωπο και ιδιαίτερα παιδί έχει υποστεί ή ενδέχεται να έχει υποστεί ή κινδυνεύει να υποστεί βία ή κακοποίηση θα αποκαλυφθούν από το διαμεσολαβητή στις αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (β) του εδαφίου (2) του άρθρου 27,

(ζ) Σε περίπτωση που η διαφορά αφορά ή επηρεάζει εν όλω ή εν μέρει παιδί, επιδεικνύει ιδιαίτερη μέριμνα για την ευημερία και το συμφέρον του παιδιού, ενθαρρύνει τους γονείς να επικεντρώνονται στις ανάγκες του παιδιού και τους υπενθυμίζει την πρωταρχική τους ευθύνη για την ευημερία του παιδιού, καθώς και την ανάγκη να πληροφορούν το παιδί και να λαμβάνουν υπόψη την άποψή του,

(η) Σε περίπτωση που η διαφορά αφορά ή επηρεάζει εν όλω ή εν μέρει παιδί, εφόσον το κρίνει απαραίτητο και αφού συνεννοηθεί με τα μέρη, ακούει τις απόψεις του παιδιού και τις λαμβάνει υπόψη ανάλογα με την ηλικία και το βαθμό ωριμότητάς του,

(θ) Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 27, δίδει ιδιαίτερη προσοχή στο κατά πόσο ασκήθηκε στο παρελθόν ή ενδέχεται να ασκηθεί στο μέλλον βία μεταξύ των μερών, καθώς και στην επίδραση που αυτή μπορεί να έχει στις διαπραγματευτικές τους θέσεις: Νοείται ότι, σε περίπτωση που ο διαμεσολαβητής κρίνει ότι, υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις της διαφοράς, η διαδικασία διαμεσολάβησης δεν ενδείκνυται, τερματίζει τη διαμεσολάβηση δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 32,

(ι) Όπου κρίνει ότι οποιοδήποτε από τα μέρη στη διαμεσολάβηση δεν είναι σε θέση ή δεν είναι πρόθυμο να συμμετάσχει στη διαδικασία ελεύθερα και πλήρως, εγείρει το ζήτημα και εξετάζει το ενδεχόμενο τερματισμού της διαδικασίας της διαμεσολάβησης, και

(ια) Αποτρέπει χειριστική, απειλητική ή εκφοβιστική συμπεριφορά από οποιοδήποτε από τα μέρη και διεξάγει τη διαδικασία κατά τρόπο που να ανατρέπει, στο μέτρο του δυνατού, οποιαδήποτε ανισότητα ισχύος μεταξύ των μερών: Νοείται ότι, σε περίπτωση που διαφαίνεται ότι οποιαδήποτε τέτοια συμπεριφορά ή ανισότητα πιθανό να καταστήσει τη διαμεσολάβηση άδικη ή αναποτελεσματική, ο διαμεσολαβητής λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα, για να εμποδίσει το αποτέλεσμα αυτό, περιλαμβανομένου και του τερματισμού της διαδικασίας, αν κρίνει αυτό απαραίτητο.

Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο υπάρχουν και άλλα καθήκοντα που έχει ένας διαμεσολαβητής σε οικογενειακές διαφορές. Για παράδειγμα, θα πρέπει να μην τελεί υπό σύγκρουση συμφερόντων, να διασφαλίζει ότι τα μέρη συμμετέχουν ισότιμα στη διαδικασία, ότι τα μέρη αντιλαμβάνονται τη διαδικασία, να καθοδηγείται από τον Κώδικα για Διαμεσολαβητές Οικογενειακών Υποθέσεων και τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Δεοντολογίας για τους Διαμεσολαβητές.

Ο ρόλος του διαμεσολαβητή είναι να βοηθήσει με αμερόληπτο τρόπο τα μέρη να φτάσουν σε συμφωνία για την επίλυση των οικογενειακών τους διαφορών.  Επιπλέον, μεταξύ άλλων, ο διαμεσολαβητής θα πρέπει:

i) να μεριμνήσει όπως τα μέρη έχουν ίσες ευκαιρίες να παρουσιάσουν τις απόψεις τους,

ii) να υποβοηθήσει τα μέρη να αντιληφθούν τις ανάγκες των παιδιών τους και την καλύτερη δυνατή λύση για αυτά,

iii) να μεριμνήσει όπως η διαμεσολάβηση διενεργείτε σε φιλικό περιβάλλον στο οποίο τα μέρη αποφασίζουν,

iv) να έχει ως στόχο την εξεύρεση λύσεων σε διαφορές μεταξύ των μερών μέσω συζητήσεων και διαπραγματεύσεων,

v) να υπενθυμίζει στα μέρη ότι η διαμεσολάβηση είναι προαιρετική και εμπιστευτική.

Ποια είναι τα κριτήρια εγγραφής ενός διαμεσολαβητή στο μητρώο διαμεσολάβησης;

Είναι υποχρεωτικό για το πρόσωπο που διενεργεί μια διαμεσολάβηση που αφορά οικογενειακές διαφορές, να είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο Διαμεσολαβητών Οικογενειακών Διαφορών. Το εν λόγω μητρώο τηρείται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου.

Για να εγγραφεί ένα πρόσωπο στο μητρώο διαμεσολάβησης οικογενειακών διαφορών, θα πρέπει να παρακολουθήσει σεμινάρια διαμεσολάβησης οικογενειακών διαφορών (οι ώρες που θα πρέπει να παρακολουθήσει τέτοια μαθήματα δεν έχουν ακόμη καθοριστεί) τα οποία θα μπορεί να ανανεώνει με εκπαίδευση 24 ωρών τα πρώτα 6 έτη που έχει εγγραφεί στο μητρώο διαμεσολάβησης και ακολούθως κάθε 3 έτη.

Για εγγραφή στο μητρώο απαιτείται όπως το πρόσωπο που αιτείται την εγγραφή πληροί τα ακόλουθα κριτήρια:

(α) Kατέχει πανεπιστημιακό τίτλο ή δίπλωμα αναγνωρισμένο από το αρμόδιο σώμα στη Δημοκρατία στα νομικά, στην ψυχολογία ή στην κοινωνική εργασία·

(β) Είναι εγγεγραμμένο στο οικείο επαγγελματικό μητρώο του επαγγέλματος που ασκεί, όπου αυτό εφαρμόζεται·

(γ) Ασκεί στην Κύπρο ή στο εξωτερικό, στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα, το επάγγελμα για το οποίο κατέχει έναν εκ των αναφερόμενων στην παράγραφο (α) πανεπιστημιακό τίτλο ή δίπλωμα, για συνεχή περίοδο τουλάχιστον ενός (1) έτους, πριν από την υποβολή της αίτησης για εγγραφή στο Μητρώο Διαμεσολαβητών Οικογενειακών Διαφορών·

(δ) Έχει τη μόνιμη διαμονή του στη Δημοκρατία κατά τα δύο (2) τελευταία έτη πριν από την υποβολή της αίτησής του για εγγραφή στο Μητρώο Διαμεσολαβητών Οικογενειακών Διαφορών·

(ε) Δεν κατέχει και δεν κατείχε μόνιμη θέση στη δημόσια υπηρεσία ή στον ευρύτερο δημόσιο τομέα κατά τα δύο (2) τελευταία έτη πριν από την υποβολή αίτησης για εγγραφή στο Μητρώο Διαμεσολαβητών Οικογενειακών Διαφορών·

(στ) Δεν έχει καταδικαστεί για σοβαρό ποινικό αδίκημα ή για αδίκημα που ενέχει έλλειψη τιμιότητας ή ηθική αισχρότητα·

(ζ) Δεν βρίσκεται υπό επιτροπεία ή κηδεμονία και δεν στερείται της δικαιοπρακτικής του ικανότητας·

(η) Έχει τύχει ειδικής εκπαίδευσης στη διαμεσολάβηση σε οικογενειακές διαφορές, όπως καθορίζεται σε Κανονισμούς που εκδίδονται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 43· και

(θ) Διατηρεί σε ισχύ ασφαλιστική σύμβαση με αδειούχο ασφαλιστική εταιρεία αναφορικά με την παροχή ασφαλιστικής κάλυψης έναντι ευθύνης για επαγγελματική αμέλεια κατά την άσκηση του επαγγέλματος του διαμεσολαβητή οικογενειακών διαφορών.

Το άρθρο 9 του σχετικού Νόμου που αφορά την Διαμεσολάβηση σε Οικογενειακές Διαφορές, αναφέρει συγκεκριμένες περιπτώσεις όπου πρόσωπο διαγράφεται από το μητρώο. Τέτοιες περιπτώσεις είναι για παράδειγμα η πτώχευση, αίτημα για διαγραφή από τον ίδιο το διαμεσολαβητή, ο θάνατος του διαμεσολαβητή, η μη συνέχιση της επαγγελματικής κατάρτισης του κτλ.

Η διαμεσολάβηση δυνατόν να πραγματοποιείται για μέρος ή για το σύνολο της οικογενειακής διαφοράς και δυνατόν να διεξάγεται οποτεδήποτε, ακόμη και στο πλαίσιο της διεξαγωγής δικαστικής διαδικασία. Σύμφωνα με τη Νομοθεσία, διαμεσολάβηση δύναται να διεξαχθεί σε σχέση με οικογενειακές διαφορές για θέματα τα οποία περιλαμβάνουν:

I. διαμεσολάβηση σε σχέση με θέματα γονικής μέριμνας,

II. διαμεσολάβηση σε σχέση με τη διατροφή παιδιών,

III. διαμεσολάβηση σε σχέση με τη διατροφή συζύγων ή συμβίων και

IV. διαμεσολάβηση σε σχέση με περιουσιακές σχέσεις συζύγων ή συμβίων.

Ο διαμεσολαβητής επιλέγετε από κοινού από τα μέρη, βάση του ισχύοντος μητρώου διαμεσολάβησης το οποίο τηρεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως

Η πρόθεση των μερών να επιλύσουν τις οικογενειακές τους διαφορές μέσω της οικογενειακής διαμεσολάβησης συμφωνείται από τα μέρη γραπτώς και αναφέρει τα ακόλουθα:

• τον τρόπο διεξαγωγής της διαδικασίας οικογενειακής διαμεσολάβησης
• τη διάρκειά της οικογενειακής διαμεσολάβησης·
• την υποχρέωση τήρησης της εμπιστευτικότητας της διαδικασίας·
• την υποχρέωση διεξαγωγής των συζητήσεων και διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο της οικογενειακής διαμεσολάβησης υπό καθεστώς επαγγελματικού απορρήτου·
• τον τρόπο καθορισμού της αμοιβής του διαμεσολαβητή, καθώς και το ποσοστό της αμοιβής που θα καταβληθεί από το κάθε μέρος στη διαμεσολάβηση και οι όροι πληρωμής του διαμεσολαβητή·
• οποιαδήποτε άλλα έξοδα της διαδικασίας οικογενειακής διαμεσολάβησης· και
• κάθε άλλο ζήτημα στη διαμεσολάβηση για οικογενειακές διαφορές που τα μέρη κρίνουν αναγκαίο.

Σημειώνεται ότι, ανεξάρτητα από οποιοδήποτε όρο της συμφωνίας, οποιοδήποτε από τα μέρη δύναται να τερματίσει τη διαδικασία οικογενειακής διαμεσολάβησης οποτεδήποτε το επιθυμεί.

Είναι σημαντικό να επιλέξετε έναν οικογενειακό διαμεσολαβητή με τον οποίο νιώθετε άνετα να εργάζεστε και που σας δίνει εμπιστοσύνη στη διαδικασία διαμεσολάβησης. Θα πρέπει ο διαμεσολαβητής να έχει εκπαιδευτεί επαγγελματικά σε πιστοποιημένους φορείς και να είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο διαμεσολαβητών τηρείται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα (hyperlink) του Υπουργείου.

Όλα τα μέλη αλλά και οι συνεργάτες του Συνδέσμου Οικογενειακής Διαμεσολάβησης έχουν επιλεχθεί με κριτήριο τα προσόντα για την ορθή διεξαγωγή διαμεσολάβησης και είναι δικηγόροι, ψυχολόγοι ή κοινωνική λειτουργοί.